Odleżyny

    Odleżyny to zmiany występujące na obszarach skóry powstałe na skutek długotrwałego ucisku na skórę. Schorzenie dotyczy głównie osób unieruchomionych przez dłuższy czas na łóżku. Zmiany te występują przeważnie w okolicy kości krzyżowej, guzów kulszowych, krętarzy, kostek, pięt, łopatek i części grzbietowej pleców i uszu. Głównie na skutek niedokrwienia w pierwszej kolejności pojawiają się owrzodzenia, później stopniowo dziura w skórze i głębszych tkankach. Zapobiec może tu w znacznym stopniu masaż przeprowadzony kilka razy w ciągu doby i nacieranie, oklepywanie. Masaż powinien być delikatny, wykonany wewnętrzną stroną dłoni (palce powinny być złączone). Nie wolno wykonywać silnych nacisków na skórę. Odleżyny najczęściej powstają u osób obłożnie chorych (np. w zaawansowanym stadium nowotworowym lub stanach powypadkowych wymagających unieruchomienia w opatrunkach gipsowych). Odleżynom należy zapobiegać poprzez oklepywanie ciała i smarowanie maściami p/odleżynowymi, zapewnić choremu materaca zmiennociśnieniowy, trzeba przestrzegać zmiany pozycji ciała chorego, tym sposobem musi być dostępne dojście do łóżka chorego z każdej strony.

Codziennie myć ciało chorego i dokładnie osuszać, zwłaszcza miejsca narażone na ucisk, zmieniać bieliznę (stosować bawełnianą, nie syntetyczną), unikać u leżącego wilgotnej i mokrej bielizny. Nie dopuszczać do skaleczeń ciała chorego, prześcieradło powinno być naciągnięte, by ewentualne zagięcia, nawarstwienia materiału nie spowodowały odcisków na skórze.

Chorzy z odleżynami powinni spożywać dużo białka, witamin i soli mineralnych. Należy zapewnić im dietę wysokobiałkową (1,5 - 2,0 białka na 1 kg masy ciała), witaminy (szczególnie A i C) oraz sole mineralne (głównie cynku, żelaza i miedzi). Koniecznie unikać pokarmów zalegających w żołądku czy wzdymających. Zapobiegać zaparciom, stosując odpowiednią dietę lub środki regulujące opróżnianie, podawać jak najwięcej płynów do picia by nie doszło do odwodnienia.

W handlu dostępne są poduszki pneumatyczne zapobiegające nadmiernemu naciskowi na tkanki i materace zmiennociśnieniowe. W aptekach można nabyć różne opatrunki i maści zapobiegające odleżynom i leczące odleżyny.
Jednym z najczęściej stosowanych preparatów leczniczych jest maść z nagietka. W aptekach mamy dostęp do preparatów różnych producentów. Można przygotować też taką maść domowym sposobem: dwie garście świeżych kwiatów z nagietka podgrzewać przez 2 minuty na małym ogniu w 1/2 szklanki oleju. Następnego dnia całość należy znów podgrzać i po ostygnięciu przecedzić przez gęste sitko lub gazę do słoiczków albo małych buteleczek. Zmienione miejsca chorobowe smarować kilka razy dziennie.
Nagietek znajduje zastosowanie w przypadkach trudno gojących się ran, oparzeniach, odmrożeniach i wykwitach skórnych. 

Nadciśnienie tętnicze

MIESZANKA ZIOŁOWA OJCA KLIMUSZKI

1. morszczyn pęcherzykowy                                 

2. ziele jemioły

3. kwiatostan głogu
4. owoc głogu
5. ziele skrzypu
6. owoc róży
7. korzeń kozłka waleriany
8. kwiat bzu czarnego
9. ziele ruty

Wszystkie składniki w równych ilościach zmieszać, kopiastą łyżkę stołową zalać szklanką wrzątku, odstawić. Pić 2 razy dziennie, rano i wieczorem po szklance.

Przepis na napar z kwiatostanów głogu:

Łyżkę suszonych kwiatów z liśćmi z głogu wsypać do szklanki i zalać wrzącą wodą. Trzymać pod przykryciem przez 15 minut, następnie przecedzić. Tak przygotowany napar pić 2 razy dziennie. 

Pomocne przy obniżeniu ciśnienia są także gotowe preparaty z głogu i jemioły (tzw. intrakty, czyli wyciągi. Są to preparaty roślinne, otrzymane poprzez wytrawienie surowca roślinnego etanolem o stężeniu 80-95°. Intrakty są podobne do nalewek, jednak różnią się od nich tym, że są sporządzane z surowców świeżych a nie suszonych. 

Napar z owoców głogu:  

     2 łyżeczki owoców zalać szklanką wrzątku,

odstawić pod przykryciem na 20 minut.

Pić 3 razy dziennie w nadciśnieniu i miażdżycy – (po wcześniejszym uzgodnieniu z lekarzem).                     

                                                                       

Okazuje się, że bardzo pomocny w leczeniu nadciśnienia może być bratek polny. Ziele bratka (Viola tricoloris) rośnie na łąkach, przydrożach, ugorach. Jest trójkolorowy, jak wskazuje jego nazwa łacińska. Właściwości i zastosowanie - patrz temat „Zioła w procesie oczyszczania organizmu".

Biegunki, nieżyt jelita

Odwar z babki lancetowatej.

Odwar z surowca przygotowuje się zalewając 1 łyżkę liści 350 ml ciepłej wody, ogrzewa do wrzenia. Gotować pod przykryciem 5 min, odstawić na 10-15 minut i przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie po ½ szklanki w nieżycie jelit i biegunce. 

MIESZANKA O. KLIMUSZKI stos. przy rozstrojach żołądka, biegunce.

1. kora wierzby
2. liść maliny właściwej
3. liść borówki czernicy
4. kora dębu
5. liść szałwii
6. liść podbiału
7. ziele poziomki
8. kłącze pięciornika
9. liść mięty pieprzowej
10. ziele przywrotnika
11. korzeń żywokostu

Zmieszać składniki w równych ilościach, kopiastą łyżkę stołową zalać szklanką wrzątku, przykryć, odstawić. Pić dwa razy dziennie po szklance przed śniadaniem i przed kolacją.


Jednym z ww. składników jest liść borówki brusznicy. Zarówno liście borówki brusznicy (zwanej czarną jagodą, czarną borówką, czernicą) jak i jej owoce, wykazują działanie moczopędne, ściągające i p/biegunkowe. Owoce muszą być suszone.

Skaleczenia, trudno gojące się rany, ukąszenia

Babka zwyczajna, szerokolistna. 

Stosowana na rany, skaleczenia, owrzodzenia. Można leczyć

przykładając bezpośrednio na ranę liść babki lub przemywać naparem.

Babka lancetowata.

Wskazania:  trudno gojące się rany, czyraki, wysypki, oparzenia, stłuczenia i opuchnięcia, a także miejsca po ukąszeniach owadów.

Świeże liście babki – całe lub roztarte – rozłożyć na gazie i przyłożyć do chorego miejsca na skórze. Najlepiej umocować okład plastrem lub bandażem; zdjąć po 6-8 godzinach. 

Odwar z surowca przygotowuje się zalewając 1 łyżkę liści 350ml ciepłej wody, ogrzewa do wrzenia. Gotować pod przykryciem 5min, odstawić na 10-15 minut i przecedzić. Odwar stosować zewnętrznie do płukań, okładów i przemywań.
Do oczu rozcieńczyć przegotowaną wodą w proporcji 1:1. 

Nagietek lekarski.

Wskazania:  na rany,stany zapalne skóry, grzybice,ukąszenia owadów, liszaje, także przy oparzeniach i odparzeniach. Nagietek stosowany jest w postaci maści, a także kompresów.

Żylaki i zapalenie żył

Herbatka z kwiatu kasztanowca. 

-1łyżka suszonych kwiatów kasztanowca na 1-1,5 szklanki letniej wody. Gotować na wolnym ogniu pod przykryciem 5 minut.Odstawić na 10 minut, przecedzić. Pić po 1/4 do pół szklanki ziół dwa do czterech razy dziennie, 30 minut po jedzeniu. Zewnętrznie można stosować w postaci okładów. 

Mieszanka przeciwobrzękowa:

50 g kwiatów lub liści kasztanowca, 30 g ziela krwawnika, 20g ziela nostrzyka, zmieszać. Półtorej łyżki ziół zalać dwiema szklankami ciepłej wody i powoli ogrzewać do wrzenia pod przykryciem lub pozostawić nad parą 30 min. Wypić w dwóch porcjach między posiłkami. Stosować w przypadku kontuzji, obrzęków pourazowych, podskórnych i wynaczynieniach.

Mieszanka p/obrzękowa nr 2. 

Kwiat kasztanowca, kwiat jarzębiny, kwiat kupalnika  zmieszać w stos. 2:2:1. Pić napar 2 razy dziennie przy żylakach.


Nalewka z dojrzałych kasztanów (niejadalnych).



10 kasztanów (pokrojonych na drobne kawałki), zalać 4 szklankami wódki. Odstawić na około 14 dni. Po tym czasie nalewkę przecedzić i przelać do wyparzonych butelek. Tak uzyskany preparat trzymać w ciemnym miejscu. Pić po 10-20 kropli dziennie dla wzmocnienia naczyń krwionośnych. Nalewkę z kasztanów można stosować do nacierania ciała w przypadku żylaków i widocznych drobnych, popękanych naczyniek (tzw. pajączków).

•